Chuyên gia “mách nước” cách uống rượu lợi cho sức khỏe

19-02-2017 15:50

Chuyên gia “mách nước” cách uống rượu lợi cho sức khỏe

Rượu bia là thức uống không thể thiếu ở các bữa tiệc khi có mặt đấng mày râu. Vậy xin ông cho biết, cái lợi và tác hại của rượu nếu uống quá đà?

Rượu có tính hai mặt. Nó được dùng như nghi thức trong tiệc chiêu đãi kể cả nghi thức nhà nước, quốc tế. Rượu được dùng trong các tiệc rượu nhưng uống đúng mực, đúng lúc đúng nơi thì là thức uống giải khát và giải trí nhưng nếu uống quá nhiều thì nó trở thành thứ độc hại.

TS Phạm Duệ, Giám đốc Trung tâm

Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai

Trong rượu có chất gây ức chế thần kinh của con người. Tùy theo mức độ ức chế khác nhau mà khi con người ta bị ngộ độc rượu sẽ có những biểu hiện khác nhau. Ngộ độc ở mức độ nhẹ gọi là ức chế tư duy và các hoạt động cao cấp của vỏ não thì con người ta sẽ bộc lộ ra những hành vi, suy nghĩ, cử chỉ bị rối loạn. Vì vậy có những người bình thường ít nói, thận trọng nhưng sau khi uống rượu thì trở nên ba hoa, khoác lác hoặc nói năng quá đà làm lộ bí mật của nhà nước, quốc gia.

Cũng có người bình thường hiền lành, dễ tính nhưng khi uống rượu và đến mức độ ngộ độc thì phần giám sát của lý trí bị giảm bớt đi nên cười nói vô duyên hoặc đang cười thì khóc, hoặc tự dưng trở nên hung dữ, đâm chết người như cắt tiết gà.

Nặng hơn nữa thì rượu có thể ức chế toàn bộ thần kinh con người, gây hôn mê sâu thậm chí suy hô hấp gây ảnh hưởng đến các biến chứng khác như tăng huyết áp, thậm chí dẫn đến tử vong.

Ngoài ra, rượu cũng là thức uống có khả năng gây trạng thái nghiện khiến người ta luôn luôn muốn uống quá liều. Những người nghiện rượu còn chịu một tác hại lâu dài là giảm trí nhớ và có thể gây bệnh não do rượu. Khi đó, những người này sẽ bị rối loạn tư duy, tình cảm, nhân cách và dẫn đến mất khả năng làm việc, mất khả năng sinh hoạt bình tthường.

Một tác hại khác của rượu đối với người nghiện rượu mãn tính là gây sơ gan. Bản thân rượu cũng là chất độc nếu uống ít thì gan có thể xử lý, chuyển hóa được nhưng khi uống nhiều sẽ làm tổn thương, phá hủy tế bào gan, dẫn đến tình trạng sơ gan.

Vậy theo nghiên cứu của các nhà khoa học, một người uống bao nhiêu rượu/ngày thì an toàn cho sức khỏe? Một người uống rượu thường xuyên trong bao lâu sẽ bị phát các bệnh do rượu như sơ gan?

Người ta không đưa ra những giới hạn có ích hoặc không có hại nhưng nói chung một người không được uống quá 750 ml bia/ngày hoặc quá 30 - 50 ml rượu nặng/ngày.

Những con số này cũng chỉ là giới hạn áng chừng chứ không phải áp dụng với tất cả mọi người. Với người Việt Nam có thể tạng nhỏ thì không nên uống quá 30 ml rượu mạnh một ngày vì như vậy đã mất kiểm soát hành vi lời nói.

Lạm dụng rượu bia dễ dẫn đến ngộ độc. (Ảnh minh họa IE.)

Tác động của rượu đến sức khỏe con người cũng có những mức độ khác nhau. Thường thì có người uống cả đời nhưng đến cuối đời khoảng 50 - 60 tuổi thì bộc lộ bệnh sơ gan nhưng cũng có trường hợp mới 35 tuổi, sau 15 năm uống rượu liên tục đã bị rồi.

Những khả năng này phụ thuộc vào các yếu tố: uống nhiều hay ít trong các cuộc rượu hàng ngày, chế độ ăn uống kèm theo và phụ thuộc vào loại rượu người đó uống nữa. Có loại rượu không tinh khiết, có nhiều tạp chất thì tốc độ phá hủy gan nhanh hơn. Có người nghiện rượu nhưng chỉ uống 200 ml/ngày thì khác với người uống nửa lít/ngày và khoảng cách thời gian đến với sơ gan cũng khác nhau.

Số đông người Việt Nam, đặc biệt là nam thanh niên vẫn có quan niệm chúc Tết là phải có rượu. Theo đó, lượng rượu uống dịp này ắt sẽ nhiều gấp nhiều lần so với ngày bình thường. Ông có thể cho biết mức độ ngộ độc rượu trong dịp Tết?

Số ca ngộ độc rượu năm nay có xu hướng tăng so với những năm trước vì từ đầu tháng 12 âm lịch, hầu như ngày nào chúng tôi cũng tiếp nhận đối tượng bệnh nhân này.

Ngộ độc rượu là do uống nhiều còn nguyên nhân dẫn đến uống nhiều là do yếu tố xã hội. Trường hợp ngộ độc do rượu giả cũng có nhưng ít gặp hơn và dịp này thì chúng tôi chưa tiếp nhận bệnh nhân nào. Tuy nhiên, nếu bị ngộ độc do uống nhiều rượu giả thì mức độ nguy hiểm cao hơn nhiều so với uống rượu bình thường.

Ngoài uống nhiều rượu, hiện còn khá phổ biến tình trạng lạm dụng các loại rượu ngâm, rượu thuốc, rượu rắn,… ông nhận xét gì về tình trạng này?

Dân gian có nhiều loại rượu thuốc nhưng để chữa các loại bệnh mãn tính. Rượu mà gọi là rượu thuốc tức là có phần thuốc theo liều lượng và uống ít hơn rượu bình thường, nhưng người ta lại mang rượu thuốc ra chiêu đãi nhau thì ngộ độc là cái chắc, vừa ngộ độc rượu vừa ngộ độc thuốc. Không ai lại mang thuốc ra uống giải khát, giải trí cả.

Ví dụ, rượu rắn dùng để chữa đau khớp rất tốt nhưng mỗi ngày người ta chỉ uống chén hạt mít, uống lưng chén trước khi đi ngủ để rượu dẫn phần thuốc vào cơ thể chứ không phải để chiêu đãi nhau.

Hiện, có một số loại rượu thuốc được các công ty dược sản xuất và chuyển thành các dược thuốc trong danh mục của ngành y. Những chai thuốc do công ty dược sản xuất thì đều có hướng dẫn ở chai rượu. Còn lại những rượu tự ngâm theo kinh nghiệm dân gian thì cũng chỉ uống chén nhỏ vào bữa cơm hay trước khi đi ngủ để chữa bệnh hoặc tăng cường sức khỏe. Đấy là rượu thuốc ngâm theo phương thức cổ truyền chứ chưa kể đến trường hợp ngâm không đúng bài bản, người uống rượu không có loại bệnh phù hợp thì uống lại gây bệnh.

Nhiều người quá ảo tưởng vào tác dụng của các “thần dược” như rượu tai gấu với những lời đồn đại “uống rượu tai gấu khỏe như tai gấu”. Tôi khẳng định là không có điều đó. Con người muốn khỏe phải có chế độ ăn uống phù hợp, rèn luyện và nhiều yếu tố khác.

Ông khuyên gì các đấng mày râu khi uống rượu trong dịp Tết Nguyên đán?

Ngày Tết uống rượu là chuyện bình thường nhưng phải biết kiềm chế, biết tửu lượng của mình đến đâu và phải xác định không được uống thỏa thích mà chỉ là uống cho vui. Phải ý thức được điều quan trọng nhất là uống ít, đúng lúc, đúng chỗ nếu không sẽ chuốc lấy những hậu quả khôn lường, biến dịp vui thành không vui, thậm chí bi đát.